Kod ,,Komse,,

Sjedio sam ,u drugoj klupi od vrata ,ili  trecoj do  table ,ucionica na drugom spratu ,odma do zbornice.Na klupi  ,sa strane ,pisalo,nozem izrezbareno, ,,Gavro-Princip ,voli ,  Rabiju  i godina 1913,mjecec oktobar ,a u nastavku ,cirlicom i manjim slovima ,takodje  urezano ,,Vojo -Seselj ,isto voli Rabiju ,godina 1974 ,mjesec Oktobar.

Iza mene su sjedili  Dubravko i Gino  i vjerovatno se generacije poslije sjecaju da je  na njihovoj klupi-strani pisamo ,Dubravko voli  ,,Pardon,, a Gino ,Aidu.

Nije ovo medjutim  prica o neuzvracenim ljubavima ,nego pokusaj ,da se sjetim  ,ko sve  od onih sto je nesto znacio ,a i nije znacio ,nije isao u Prvu Gimanziju,jer lakse  je to nabrojat nego sve one  sto su je zavrsili ili bar pokusali da je zavrse.

Hiljade i hiljade prica  ,ima o tome ,od onih  u sjecanjima ,do onih napisanih,   ko je kroz istoriju isao i   ,odrasto  medju teskim zidovima  Prve gimanzije ,a ni jedna o tome ,gdje je,, isla,, ,,Prva gimanzija.

Preko puta Trznice ,na lijevu stranu ,tacno ,tamo preko ulice Vase Miskina ,gdje je bio izlog  ,,Planike,, ima pasaz  i ,,dvoriste   u njemu.Nije ovo prica o  onom Sarajevu  ,za turiste ,ovde su dolazili i prolazili samo oni ,sto su znali gdje idu.

E taj pazas ,dug nekih 5 metara ,radjao je avliju  i sa lijeve strane ,neko je nekad ,nije bila  dio te stare Austrougarske zgrade ,sagradio  poslovni prostor ,a u vremenu o kojem ja pricam ,bila je cevabdzinica i to  naj jeftinija u gradu sa naj gorim cevapima u Sarajevu ,gdje je gazda ,20 godina prije Mc Donalda uveo podgrijavanje hrane.Do te cevabdzinice  je bio   podrum pica Franjo Supilo ,jedini  podrum ,na relaciji  Katedrala ,Dalmatinska ulica , dobro i jako popularno mjesto za sve dezurne alkose grada  iz tog  doba.Onda  je bila i  neka prodavnica i radnja    ,,lima ,, gdje si mogo kupit i  Fijaker pec i  sulunare za njega.U dnu je takodje bila neka  radionica.

Jedini poslovni prostor sa desne strane  avlije  i pasaza  je bio ,,kafana ,,koja se mislim zvala ,,Sarajevo,, ali  koju niko i ne pamti pod tim imenom ,nego pod onim ,,KOd Komse,,

Kafanu su drzala dva brata  i radila u njoj ,a pomagala im je zena od jednog,nikad nisam znao cija ,a popularnost i ime je stekla po tome ,sto je mlADJI  brat ,svakog gosta oslovljavao sa ,,komso,, i tako dao  ime kafani.

Ulazilo se u jednu  manjuu prostoriju ,gdje se  , k,uhalo,,a iza je bila veca sa secijama i stolovima ,gdje se sjedilo.Gore i iznad na stalazama  u teglama  pokrivenim celofanom sa  ,,gumom,, cijedili su se sokovi,od zove i  smreke.Vinska karta kafane ,,Kod komse,, je uvijek imala 4 artikla.Kafa ,caj ,Kokta i Jupi  i sve vruce ,mada je zimi Kokta i Jupi  iz gajbe bila na  razini pitkosti.Sjecam se  da se odnekud i  iznenada pojavio i mali frizider Obodin ,al u stanju ,takvom ,kao da je  ,,pjeske,, dosdao iz Cetinja i to ne cestom nego  preko planina i krsa,koji  se  ,usput receno nikad i nije koristio.Od cuda  ,,tehnologije,, kod Komse je radio  reso sa dvije ringle .Na jednoj je uvijek vrila voda ,a  na drugoj se prokuhavala dzezva..Jeftina i dobra kahva  a sokovi su  sipani u case ,debljina  tegle za zimnicu ,sto su puno licile na one  kad je covjek  isao da  daje  mokracu na analizu  u neki   resrc centar.Kod ,,komse ,, je uvijek  bilo ugodno ,ljeti temparatura bar za 10 stepeni visa nego napolju ,a zimi  za   pet veza  nego u avliji .Naj blizi  wc je bio dole u podrumu trznice,sto i nije bilo tako daleko,svi ,,muski ,, stigli a dame su dostojanstveno trpile.

Gosti  kafane kod ,,Komse,, su bili  ucenici Prve  gimanzije,Umjetnice skole ,ekonmoskog fakulteta ,oni iz Sarajeva ,papci su pili kafu  u  restoranu fakulteta  i jos poneko.Kad si god ,,lufto,, kod Komse si mogao nac  ,iste i slicene tebi ,u stvari  jedno 2 razreda ,je cijelo vrijeme sjedilo tamo ,neko ceko nekoga ,neko da prodje cas ,neko  samo onako.E to onako ,nije bas bilo  popularno ,kod gazde, pa ako se desi ,da neko sjedne a nista i ne naruci ,nije ga  Komso bas izbacio ,al je voli reci ,,Idi u Parak ,pa sjedi,,

Biznis i nije  isao tako lose ,pa se sjecam  da se  u neko doba  nabacilo i 3 stola sa  suncobranima napolju ,prosirilo se  i interesantno je recimo i to ,da su  kod ,,Komse,, sjedila samo ,,raja,, pa i ako dovedes vlastitu djevojku ,cim sjedes tamo ,odnos prestaje  i ona i ti postajete samo raja.

Duga je lista onih ,,poznatih,, i manje poznatih sto su isli u Prvu gimanziju.Ima nas tu svakavih ,od Gavre ,sto je volio Rabiju i nije volio Sofiju i Ferdinanda  ,do Ive ,sto se spremo za Nobela i onih manjepopularnih  ,al nista m,anje vrijednih,sto su  svakodnevno ,prolazili kroz paasaz ,preko puta Planike ,da popiju kafu kod Komse,da se nadju sa ,,rajom,, 

Vjerovatno ni ,,Komso,, ni njegov brat ,ni njihova zena nisu vise medju zivim,bas me zanima sta bi sa onim Obodin friziderom ,,ali pisati o Prvoj gimnaziji i ne spomenuti  Komsu ,grijeh je,ravan tome ,ko da si zaboravio  Ivu Andrica i Maksa levenfelda ,koji doduse nisu  sjedili kod komse ,al koji,na srecu ,  i ne znaju sta su propustili.

Hajmo u ,,parak,,